Inhoud

Oktober is de “Maand van de Geschiedenis” en heeft dit jaar het
thema: “Wat een ramp”. Mede door de recente oorlog in Oekraïne betreft dit de oorlog als ramp.
Cultuurhistorisch blijkt echter, dat oorlog niet altijd en overal als ramp wordt beschouwd.
In de Pre-klassieke culturen wordt vooral de overwinnende heerser getoond, die zijn vijanden verslaat; oorlog is vooral diens heldendaad. Nederlagen worden niet afgebeeld en in de kronieken ook niet vermeld.
Terwijl de Grieken vooral mythologische gevechten afbeelden, tonen de Romeinen een bijna journalistieke verslaggeving van hun vele oorlogen.
In de christelijke Middeleeuwen komt er voor het eerst enige aandacht voor gesneuvelde en gewonde soldaten; alleen in schriftelijke berichtgeving ook voor het leed van de civiele bevolking.
De kunst van de Renaissance en de Barok legt zich weer vrijwel geheel toe op de glorie van de overwinnende heerser.
Pas tijdens de vroege XIX. eeuw m.n. in de gouaches van Goya wordt de oorlog realistisch getoond: geen glorie, maar bloed, verminkingen, doden, gruwelijkheden over en weer. Daarnaast blijft het heldenfiguur echter ook bestaan.
Het duurt nog tot de Eerste Wereldoorlog voordat oorlog vooral als het lijden van de civiele bevolking wordt getoond; Käthe Kollwitz. Maar ook het miezerige lot van soldaten en veteranen; Max Beckmann. Later in de XX. eeuw zijn het schilderij van Picasso ‘Guernica’ even iconisch, als de foto van het door napalm verbrande Vietnamese meisje.
Nu wordt oorlog getoond zoals die is: gruwelijk, een ramp, waarin er eigenlijk geen winnaar en verliezer is, want aan beide zijden zijn slachtoffers van zinloos geweld.

Aanmelden: info@bibliotheekkerkrade.nl
of 045 -763 0520